ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ

ΓΕΝΙΚΑ:

1)Το πρόβλημα επάρκειας, ποιότητας και διαχείρισης του νερού είναι τοπικό-εγχώριο και διεθνές. Είναι ένα κομβικό κοινωνικό ζήτημα κι όχι «μερικό». Το ζήτημα του νερού τέμνει τη σχέση της κοινωνίας με τη φύση και την οικολογική ισορροπία, τις σχέσεις παραγωγής και την οικονομία, τη σχέση κοινωνίας με την πολιτική και τις κοινωνικές αξίες. Κατά συνέπεια εμπλέκεται άμεσα με τους εξής παράγοντες:

α)σκουπίδια/απόβλητα/βοθρολύματα

β)κατευθύνσεις της παραγωγής

γ)πολιτικές αποφάσεις

δ)κοινωνικές αξίες/παιδεία κλπ.

2)Την περίοδο που ζούμε, ο τεχνοεπιστημονισμός ως εργαλείο της αποικιοποίησης του καπιταλισμού επιδιώκει να κυριαρχήσει σε νέες «ηπείρους»: στο ανθρώπινο σώμα, στον ήλιο, στο νερό, στο οξυγόνο. Το νερό είναι απόλυτο αγαθό εφόσον δεν μπορεί να παραχθεί από την ανθρώπινη δραστηριότητα.

3)Αιτία του διεθνούς, εγχώριου και τοπικού προβλήματος αποτελούν ταυτοχρόνως η διαδικασία επέκτασης της εμπορευματοποίησης και η αστικοποίηση. Το νερό εντάσσεται στα βασικά αντικείμενα της νεοαποικιοκρατίας. Το τοπικό-εγχώριο ζήτημα εμπλέκεται με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας καθώς ολοένα και λιγότεροι οργανισμοί συσσώρευσης του πλούτου (διεθνείς πιστωτικοί μηχανισμοί, πολυεθνικές εταιρίες, ισχυρά κράτη) το ξεπερνούν ως τέτοιο. Η Ελλάδα είναι, πλέον, από το 2010 μια αποικία χρέους και αυτό δίνει το στίγμα πλέον για το σύνολο των προβλημάτων. Από την άλλη, η, απ’ το 19ο αιώνα ίδρυση εταιριών (στη Γαλλία και αργότερα στην Αμερική, εταιρίες που έγιναν πολυεθνικές) διαχείρισης της ύδρευσης-αποχέτευσης και η δραστηριότητά τους σε όλο τον κόσμο έχει επιδεινώσει συνολικά την κατάσταση:

α)κατακόρυφη αύξηση της τιμής του νερού

β)ελαχιστοποίηση των ελέγχων ποιότητας και υγιεινής

γ)εξαντλητική μείωση του προσωπικού

δ)νέες «περιφράξεις» στο φυσικό νερό (απαγόρευση συλλογής βρόχινου, από ποτάμια, λίμνες κλπ). Παρόλα αυτά στη σύνθεση των αιτιάσεων, οι εσωτερικές αντιφάσεις παίζουν ένα σημαντικό ρόλο με τις διεθνείς ανακατατάξεις ισχύος

4)Η προβληματοποίηση του νερού συντελεί στον απόλυτο διαχωρισμό νερού πόσιμου-νερού λάτρας και άρδευσης εξ αιτίας της μόλυνσης και υφαλμύρωσης των υδάτων. Η βιομηχανία, ο πετροχημικός κύκλος, η εκβιομηχανισμένη αγροτική παραγωγή, ο τουρισμός και ο καταναλωτισμός ως κοινωνική αξία, είναι οι βασικοί λόγοι του προβλήματος διαχείρισης, επάρκειας και ποιότητας του νερού.

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ:

1)Ο τουρισμός ως η εμπορευματοποίηση του «ελεύθερου» χρόνου και ιδιαίτερα αυτού που συνδέεται με τη μετακίνηση του αστικού πληθυσμού προς την παράλια επαρχία ξεκινάει γύρω στο 1960.Η εμπορευματοποίηση αυτή επιχειρηματικά ταυτίζεται με την παροχή υπηρεσιών διαμονής, διατροφής και διασκέδασης.

2)Ο τουρισμός είναι βασικός πυλώνας της παρασιτικής-μεταπρατικής-καταναλωτικής ελληνικής οικονομίας δίπλα σ’ αυτόν του εμπορίου, της οικοδομής, των εμβασμάτων από τη ναυτιλία και τη μετανάστευση. Η πρωτογενής παραγωγή παρόλο που αναβαθμίζεται τεχνολογικά άρα και σε επίπεδο επάρκειας, εν τούτοις φθίνει δημογραφικά ενώ η δευτερογενής παραγωγή υπολείπεται της Δύσης και παραμένει εξαρτημένη. Γενικά η οικονομία στην Ελλάδα ακολουθά το παρασιτικό, καταναλωτικό, μεταπρατικό μοντέλο και στον ίδιο προσανατολισμό παραμένει και η επίσημη πολιτική. Το ελληνικό κράτος είναι απόφυση της Δύσης.

3)Τουρισμός σημαίνει ότι αλλάζει δραστικά η τοπική οικονομία. Από την πρωτογενή παραγωγή που διατηρούν συνήθως οι παράλιες κοινωνίες περνούν στον τριτογενή τομέα πώλησης του τουριστικού προϊόντος. Για την Ελλάδα όμως, πέρα από την εποχιακή και πανταχού μετακίνηση πληθυσμών, υπάρχει και το κύμα μόνιμου παραθερισμού. Άρα μιλάμε και για την αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας.

4)Το νερό παίζει ένα κομβικό ρόλο στη νέα κατάσταση. Η έλλειψη υποδομών ύδρευσης-αποχέτευσης για την εποχιακή παραμονή ενός δυσανάλογου αριθμητικά με τους ντόπιους, πληθυσμού με υψηλές καταναλωτικές απαιτήσεις δημιουργεί την έναρξη του προβλήματος του νερού.

5)Σημαντικό ρόλο στο ζήτημα του νερού παίζει η ταύτιση της πολιτικής κοινωνίας με το κράτος-κόμματα. Αυτή είναι και η βασική ενδογενής αιτία για το είδος της μετέπειτα δραστηριότητας σε όλα τα πεδία της κοινωνίας. Η ψηφοθηρία, οι πελατειακές σχέσεις, η διαφθορά στους θεσμούς και όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που συνιστούν την «ελληνική παθογένεια» δίνουν το στίγμα τους στη νέα βιομηχανία κατασκευής ψευδαισθήσεων. Καταστρατήγηση νόμων για το περιβάλλον, για τη δόμηση, για τις παραλίες, για το στήσιμο γενικά αυτής της παροχής του τουριστικού προϊόντος είναι βασικές συνιστώσες της τουριστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα. Η μη εφαρμογή νόμων, χωροταξικών πλαισίων, δημιούργησαν το τέρας της παράλιας Ελλάδας. Έτσι, το νερό μέσα σε όλα τα προβλήματα που ανακύπτουν από την ανάπτυξη του τουρισμού αποτελεί το φλέγον ζήτημα που αντιμετωπίζεται ως εξής:

α)μεταφορά νερού

β)γεωτρήσεις ανεξέλεγκτες που αλατώνονται στην πάροδο του χρόνου

γ)πηγάδια που γίνονται βόθροι

δ)ανάπτυξη της αγοράς εμφιαλωμένου νερού

ε)χρήση του νερού μιας ευρύτερης περιοχής αποκλειστικά από τις τουριστικές ζώνες

6)Κομβικό ρόλο παίζει η ανάπτυξη του καταναλωτικού μοντέλου περί υγιεινής. Αν στις αστικές περιοχές αποτελεί πρόβλημα υπερκατανάλωσης, για τις τουριστικές (πρώην αγροτικές) περιοχές κυριολεκτικά συνιστά μια βόμβα.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΙΓΙΝΑ:

1)Η Αίγινα απ’ το 1960 ακολουθάει σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά της το προαναφερόμενο μοντέλο. Τουρισμός-Οικοδομή αποτελούν το βασικό δίπτυχο που είναι η οικονομία του νησιού: α)Από το παραγωγικό (αγροκτηνοτροφικό-αλιευτικό με ελάχιστο εμπορικό τομέα και με τα εμβάσματα των ναυτικών και παλιότερα των σπογγαλιέων) στην παροχή τουριστικών υπηρεσιών (εμπόριο, καταλύματα, διασκέδαση κλπ.) β)Ανάπτυξη της οικοδομής για τουριστικά καταλύματα και παραθεριστικές κατοικίες.

2)Όσον αφορά στο ζήτημα του νερού:

α)οικοδόμηση χωρίς μέριμνα για την κατασκευή στέρνας

β)ανεξέλεγκτες γεωτρήσεις-αλάτωση των υδάτων

γ)αύξηση της κατανάλωσης του νερού

δ)πηγάδια που μετατρέπονται σε βόθροι

ε)μεταφορά νερού από τον κάμπο της Τροιζηνίας (τότε υδρομεταφορέας Μπακόπουλος, αργότερα Ηλιακίδης-Λεβεντάκης από την ΕΥΔΑΠ)

στ)ο Δήμος Αίγινας, υπεύθυνος για το δίκτυο ύδρευσης αγοράζει νερό υφάλμυρο από ντόπιους, τους αποκαλούμενους «φρεατοϊδιοκτήτες»

ζ)διαχωρισμός νερού λάτρας-νερού πόσιμου,

η)αύξηση της κατανάλωσης εμφιαλωμένου νερού μέχρι τη σημερινή αποκλειστική καθημερινή κατανάλωση

3)Αποτέλεσμα: Νερό ακατάλληλο για πόση ακόμα και σε περιπτώσεις για πότισμα, ακριβό, με πλήρες αδιέξοδο όσον αφορά τη λύση του προβλήματος ποιότητας, επάρκειας και διαχείρισης.

4)Ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά του προβλήματος:

α)Άμεση οικονομική επιβάρυνση (4.500.000 ευρώ, περίπου, το χρόνο για τη μεταφορά και αγορά του νερού)

β)δημιουργία ενός κύκλου ανθρώπων που υπερασπίζονται τα συμφέροντα τους μέσω των συμφερόντων του υδρομεταφορέα και διαμορφώνουν πολιτικά-εκλογικά μέτωπα

γ)διαχρονική, δήθεν, απώλεια του νερού 35-45% (η «διαρροή» ως τοπικό ανέκδοτο: τροπικό δάσος στην Αίγινα από την 40χρονη απώλεια του μισού νερού του δικτύου)

δ)διεύρυνση αυτής της διαφθοράς στο κοινωνικό σώμα (εκατοντάδες συνδέσεις by-pass στο δίκτυο ύδρευσης)

ε)δημιουργία πελατειακής σχέσης μεγαλοοφειλετών-δημοτικών αρχών,

στ)συμβολική και πρακτική διόγκωση του προβλήματος με τη διεύρυνση ενός μεσοαστικού-μεγαλοαστικού τμήματος στο νησί που συνδυάζει βίλα-πισίνα

5)Όλα τα παραπάνω συνθέτουν το τοπικό μας μνημόνιο μέσω της διόγκωσης του τοπικού χρέους και του συνδυασμού του με την εφαρμογή της νέας διοίκησης Καλλικράτη η οποία αποτελεί το βαποράκι χρήματος από ΕΕ-Περιφέρεια-δάνεια από τις Τράπεζες προς την Αγορά. Πολύ πιθανή και η παραπομπή Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μεταξύ αυτών και της Αίγινας στην επιτήρηση από την Τρόικα σε ένα επόμενο μνημόνιο. Ένα χρέος που πολύ πιθανόν να μοιραστεί κατά κεφαλήν στους κατοίκους του νησιού.

6)Τι κάνουν οι δημοτικές αρχές σε συνδυασμό με τη δευτεροβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση; Περεταίρω χρέωση στον υδρομεταφορέα, πίστωση σε Τράπεζες, αύξηση τιμολογίου, μεταφορά χρημάτων (π.χ. από την καθαριότητα-αποκομιδή απορριμμάτων) στο μπάλωμα της «τρύπας» του νερού. Από την άλλη πιθανολογείται και η περιβόητη σύνδεση μέσω υποθαλάσσιου αγωγού με την ΕΥΔΑΠ από τη Σαλαμίνα.

ΤΑ ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΤΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΔΑΠ:

α)Νερό που πιθανόν να μην είναι αρκετό σε συνθήκες ανόδου του πληθυσμού και των φαντασιακών δυνατοτήτων που πηγάζουν από το υπάρχον καταναλωτικό μοντέλο

β)εγκατάσταση υποθαλάσσιου που ως πιλοτική, αναμενόμενο είναι να ξεπεράσει την πρόβλεψη για το κόστος της (αρχικό κόστος 24.000.000 ευρώ) εφόσον εμφανιστούν νέα προβλήματα. Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για κατασκευή κατά τη διάρκεια της μελέτης και μελέτη κατά τη διάρκεια της κατασκευής (η γνωστή «μελετοκατασκευή» που ανεβάζει διαρκώς και απρόβλεπτα το κόστος κατασκευής)

γ)ρίσκο μεγάλο για τις πιθανές βλάβες στο βυθό

δ)μετακύληση του κόστους κατασκευής του στους χρήστες του νέου δικτύου

ε)επικείμενη λόγω μνημονίου ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ-θυγατρικής ΕΥΔΑΠ νήσων και υπαγωγή όλων των υδάτων της ευρύτερης περιοχής υπό τη διαχείριση μιας πολυεθνικής επιχείρησης.

Το έργο αυτό εντάσσεται στη λογική της επέκτασης της εμπορευματοποίησης του νερού και της επέκτασης της εργολαβίας. Δεν είναι έργο υποδομής αλλά αποικιοποίησης του νησιού.

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ:

απέναντι στο συνδυασμό της ελληνικής αποικίας χρέους και της ελεεινής δημοτικής διαχείρισης,

απέναντι στη διογκούμενη φτώχεια, την ανεργία, τον παρασιτισμό, την τοπική πολιτική και οικονομική διαπλοκή που επιτείνει το αδιέξοδο,

στα πλαίσια νοικοκυρέματος του τόπου με στόχο τη δημοκρατική πολιτική-την κοινοτικοποίηση της οικονομίας-τη συνεργασία κοινωνίας με τη φύση,

στα πλαίσια μιας τοπικής πολιτικής που απορρίπτει το τρίπτυχο μοντέλο ενός αδιέξοδου κύκλου χρήματος που συνοψίζεται στο: πίστωση ή χρηματοδότηση-αυτοδιοίκηση-επιχειρηματίες, και αγωνίζεται για την δημιουργία ενίσχυση των υποδομών για να μπορέσει να επιβιώσει ο τόπος.

-Να αντισταθούμε στις μνημονιακές συμβάσεις που προβλέπουν την ιδιωτικοποίηση των νερών (ΕΥΑΘ, ΕΥΔΑΠ) και μετατρέπουν το νερό σε εμπόρευμα. ΤΟ ΝΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΑΓΑΘΟ!

-Μελέτη με τη συνεργασία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και τμημάτων Υδρολογίας των Τεχνολογικών Ιδρυμάτων για την ουσιαστική σημασία για την ύδρευση του νησιού δίπλα στην ιστορική ανάδειξη του αρχαίου-ρωμαϊκού-βυζαντινού υδραγωγείου

-Συντήρηση και χρήση του νερού στις καταμετρημένες σουβάλες που ήταν διαχρονική τεχνική συλλογής και αποθήκευσης του βρόχινου και υπόγειου νερού

-Συντήρηση και χρηματοδότηση για την κατασκευή στέρνας σε κάθε κτίριο που πληροί τις προϋποθέσεις

-Απαγόρευση της χρήσης πισίνας για συμβολικούς και ουσιαστικούς λόγους

-Συστηματικά χαμηλή ροή στο δίκτυο ειδικά τους θερινούς μήνες

-Κατασκευή φραγμάτων ανάσχεσης των όμβριων υδάτων στην ορεινή και ημιορεινή Αίγινα

-Αγορά δημοτικής υδροφόρας για τις περιόδους ή περιπτώσεις που χρειάζεται το νησί νερό από την ΕΥΔΑΠ

-Απαγόρευση της αγοράς νερού από τους φρεοατοϊδιοκτήτες αλλά και της λειτουργίας των πηγαδιών που εμπίπτουν στο αρχαίο υδραγωγείο

-Ενεργοποίηση παλαιών υποδομών (π.χ. βραδιυλιστήριο Κυψέλης-Βαθέως) αλλά και επισκευή του δικτύου σε κάθε περιοχή, ειδικά σε αυτές που έχουν μόνιμο πρόβλημα. Τα περιβόητα «χερσαία έργα» για την υποδοχή του «υποθαλάσσιου αγωγού» να είναι για τη βελτίωση των υποδομών του τόπου και κυρίως για περιοχές που είναι παραμελημένες (π.χ. Ασώματος)

-Χρηματοδότηση για μικρές κατασκευές στα κτίρια για τη μετατροπή μέρους των καθημερινών λυμάτων σε νερό για πότισμα

-Κοινωνικός έλεγχος για τον τερματισμό της «απώλειας» του νερού

-Μελέτη για την ενίσχυση της πρωτογενούς παραγωγής στο νησί και της αυτοδυναμίας του με καλλιέργειες πρώτης ανάγκης που δεν είναι υδροβόρες και ολοκληρώνουν τον κύκλο: παραγωγή αγαθών-επάρκεια κατάλληλου νερού-διάθεση προς την τοπική κοινωνία. Μελέτη το σημερινό αδιέξοδο της καλλιέργειας του φιστικιού όπως και για το εισόδημα των παραγωγών που υφαρπάζεται από τους μεσάζοντες προώθησής του.

-Αποκέντρωση της τουριστικής κίνησης και επιδίωξη για την καλλιέργεια ενός αντικαταναλωτικού προτύπου ανθρώπου που επιδιώκει τη γνωριμία με τον τόπο ο οποίος έχει ομορφιές αλλά και προβλήματα, προσπαθεί για την ισχυροποίηση δεσμών ντόπιων και επισκεπτών και απορρίπτει τη μετατροπή του τόπου μας σε νησί υπηρετών και δούλων.